نگاهی به آینده اینتل در بازار گوشی‌های هوشمند

دور اندیشی شرکتی بزرگ برای بازاری بزرگ‌تر

منتخب نوشته علی عظیمی‌پور 04 تير 1391

دنیای امروز ما پر از شرکت‌های فناوری است که هر روز با یک ایده یا محصول جدید ما را خوشحال و گه‌گاهی نیز ناراحت می‌کنند. اپل سالیانه این کار را با ارائه محصولات دلربا انجام می‌دهد، سامسونگ هر چند وقت یکبار یک کهکشان ارائه ‌می‌نماید و به شماره‌هایش اضافه می‌کند، مایکروسافت سیستم‌عامل خود را قابل لمس‌تر می‌کند و حالا هم تبلتی ارائه کرده است که اظهار نظر‌های متفاوتی را دریافت کرده و خیلی دیگر از شرکت‌هایی که لزومی به یاد‌آوری آن‎‌ها نیست، اما یک شرکت در این صنعت هست که وقتی محصول جدیدی ارائه می‌کند باید نگاه متفاوت‌تری نسبت به آن داشته باشیم.

فارق از اینکه طرفدار اپل یا مایکروسافت و یا حتی سامسونگ و سونی هستید، مطمئنا وقتی شرکتی مانند اینتل ریزپردازنده‌ای جدید ارائه می‌کند تمام این شرکت‌ها تحت تاثیر خواهند گرفت؛ چرا که چه بخواهند و چه نخواهند مجبور به رعایت قوانین سخت‌افزاری هستند و چه قطعه‌ای مهم‌تر از مغز دستگاه‌های شما. این بار اما اینتل تنها یک ریزپردازنده تولید نکرده است، بلکه موضوع کاملا متفاوت است.

چند هفته پیش شرکت اینتل با همکاری شرکت مخابراتی Orange فرانسه، گوشی هوشمندی را با نام San Diego معرفی کرد. این گوشی جدید دارای پردازنده Z2460 است که دارای کلاک ۱.۶ گیگاهرتز و همچنین حافظه ۱ گیگابایتی است.Orange-Intel-SanDiego.jpg با توجه به ارزیابی سایت‌های فناوری این تلفن همراه هوشمند از لحاظ کارایی توانسته است با Galaxy S II و Nexus رقابت تنگاتنگی داشته باشد. توجه داشته باشید که این پردازنده تک هسته‌ای است. اما دوربین ۸ مگاپیکسلی آن چندان عکس‌های دلربایی خلق نمی‌کند و البته خود بدنه گوشی نیز طراحی چندان خلاقانه‌ای ندارد. صفحه ۴ اینچی آن نیز به نظر عملکرد خوبی داشته است. ولی نکته‌ای که کمی باعث تعجب می‌شود استفاده از نسخه سیستم‌عامل اندروید ۲.۳ است که کمی از عمر آن می‌گذرد و با ظهور موفق اندروید ۴ مطمئنا به خاطره‌ها خواهد پیوست. می‌توانید نقد کامل این گجت را اینجا بخوانید. قیمت این تلفن همراه، چیزی کمتر از ۳۰۰ دلار است و این موضوع شاید بتواند کمی به جذب مشتری کمک کند. اما این اصلا مهم نیست که این گوشی چه نقاط مثبت یا مهمی دارد. در این لحظه این اهمیت دارد که اینتل وارد دنیای تلفن‌های هوشمند شده است و از تاریخ ۱۱ می، براساس اعلام Paul Otellini مدیرعامل شرکت اینتل قصد دارد تا همانطور که در صنعت کامپیوترهای رومیزی و لپ‌تاپ پیش‌تاز است، در این عرصه نیز یکه‌تازی کند.

مسیر سخت

در جلسه سالیانه اینتل که ماه پیش برگذار شد، اینتل حتی برنامه خود را برای سال‌های آینده را نیز اعلام کرد. بر این اساس اینتل قصد دارد تا بعد از معرفی پردازنده Z2460 خود دو مسیر را پیش بگیرد که هر دو مسیر برپایه این پردازنده خواهد بود. مسیر اول برای پردازنده‌هایی است که پردازش‌های سنگین‌تر را انجام خواهند داد و طبعا قیمت بالاتر و امکانات بیشتری را نیز در برخواهند داشت. در نتیجه در پایان امسال شاهد خواهیم بود که سری جدید نسل Atom اینتل با حضور Z2580 کامل‌تر شود و اگر همه چیز مرتب باشد در سال ۲۰۱۳ شاهد معرفی Merrifield اینتل خواهیم بود که به گفته مدیران این شرکت "تجربه‌ای همه‌جانبه" برای کاربران به ارمغان خواهد آورد.

اما مسیر دوم که در آن اینتل بیشتر به فکر جیب مشتریان بوده است تا امکانات پردازنده خود (مانند معرفی Z2000، که هنوز تاریخی برای آن در نظر گرفته نشده است)، به سمت پردازنده‌هایی با کیفیت بالاتر و البته کم‌هزینه‌تر خواهد رفت. نکته قابل توجه در این دو مسیر استفاده از تکنولوژی ۲۲ نانومتری اینتل است که بعد از آن به طور ناباورانه‌ای بهبود خواهد یافت و به عدد ۱۴ خواهد رسید. نکته مهم‌تر نقض قانون مور خواهد بود. این دانشمند پیش‌بینی کرده بود که اینتل (و کلا پردازنده‌های دیگر هم) هر دوسال یکبار تعداد ترانزیستورهای خود را در یک پردازنده دوبرار کنند که با توجه به مسیر پیش‌گرفته شده، اینتل از این قانون جلو خواهد زد!

intel-atom-smartphone-roadmap-small.jpgتا اینجا مشکلی با مسیر پیش‌بینی شده نخواهیم داشت و در واقع این مسیر بسیار هوشمندانه است. اما شاید بد نباشد لحظه‌ای صبر کنیم و از خود بپرسیم که چند درصد مردم واقعا به پردازنده گوشی خود اهمیت می‌دهند. شما خوانندگان وبلاگینا چطور، به شرکت سازنده پردازنده گوشی خود چقدر اهمیت می‌دهید؟ چقدر برایتان مهم است که پردازنده گوشی شما چند هسته‌ای است یا تک هسته‌ای؟ یا اینکه از چه فناوری نانویی استفاده می‌کند؟ این موضوع شاید در فضای اینترنت و بین ما علاقمندان به فناوری مهم باشد، اما واقعیت این است که در دنیای واقعی، مردم عادی، تنها به میزان کلاک پردازنده و اعداد داخل بروشورها و تبلیغات دقت می‌کنند. اما Mike Bell، مدیر بخش موبایل شرکت اینتل، بر این عقیده است که وقتی در یک تلفن همراه از پردازنده‌های اینتل استفاده شود مشتریان مطمئنا احساس بهتری خواهند داشت. او همچنین ادعا می‌کند که مشتریان مطمئنا بعد از استفاده گوشی خود را برمی‌گردانند تا برند سازنده را دوباره ببیند. (البته معمولا این اتفاق وقتی می‌افتد که تلفن همراه کارایی مناسب را ارائه ندهد.)

از همه این موضوعات اگر بگذریم باید به این نکته اشاره داشته باشیم که بازار گوشی‌های هوشمند در حال حاضر آنقدر پیشرفت کرده است که ورود هر شرکتی حتی در سطح اینتل نیز بسیار سخت و دشوار است. در واقع این همان مسیری است که مایکروسافت و شرکایش در حال طی کردن هستند تا بار دیگر سیستم‌‎عامل خود را در زمینه موبایل مطرح کنند. در حال حاضر مایکروسافت چیزی نزدیک به کمتر از ۱۰ درصد بازار را در اختیار دارد که با ورود ویندوز فون ۸ امید به افزایش آن دارد. اگر مایکروسافت در این مسیر تجربه‌هایی از قبل دارد، اینتل برای اولین بار است که به طور مستقیم وارد این بازار شده و در تلاش است که زمان از دست رفته را سریع‌تر جبران کند. 

شراکت با دیگر سازندگان

اینتل بیشتر از هر شرکت دیگری شریک نرم‌افزاری مناسب دارد و از این بابت نگرانی چندانی ندارد. در قدم اول آن‌ها بهتر دیدند تا برای گوشی هوشمند تولیدی خود از سیستم عامل اندروید استفاده کنند. این موضوع به این علت بوده است که اقبال عمومی از اندروید، در حال حاضر، بیشتر از پلتفرم‌های دیگر است و در واقع با بررسی آمار و گزارشات خرید مشتریان به راحتی می‌توان به این نتیجه رسید که اندروید گزینه مناسب‌تری از ویندوز فون است. البته اینتل هرگز قصد کنارگذاشتن سیستم‌عامل مایکروسافت را نداشته است. آن‌ها همچنین منتظرند تا سیستم‌عامل جدید مایکروسافت تا پایان امسال به بازار بیاید و استقبال عمومی از آن را نیز ارزیابی کنند. مایکروسافت هم مطمئنا به عنوان یکی از گزینه‌های خود شرکتی در حد و اندازه‌های اینتل را کنار نخواهد گذاشت.

اما اپل چطور؟ استیو جابز فقید در کنفرانس D5، جایی که به همراه بیل گیتس مصاحبه می‌کرد، در پاسخ به یکی از سوالات گفت: "همیشه دوست داشتم تا اپل یاد بگیرد با بقیه شرکت‌ها شراکت بیشتری داشته باشد و تا به امروز این تنها بین ما و مایکروسافت جواب داده است". اتفاقی که با قطع همکاری گوگل و اپل در سری جدید iOS به وضوح مشخص است. اپل شرکتی است که اینتل تا کنون توانسته به مک‌بوک‌ها و کامپیوترهای رومیزی آن نفوذ کند اما همچنان ایفون و ایپد با پردازنده‌های ARM تولید می‌شوند. اپل در محصولاتش معمولا به یک اصل اساسی توجه دارد که برآورده کردن آن در این مدت چندان هم آسان نبوده است. بالاترین کارایی در ازای کمترین مصرف انرژی. اینتل نیز قول داده است تا سال ۲۰۱۳ این اصل را برآورده کند. مدیرعامل این شرکت نیز تلویحا با گفتن جمله "اپل نمی‌تواند ما را نادیده بگیرد" از حالا برای رقیب خود خط و نشان کشیده است. این موضوع با آمدن سری بعدی پردازنده‌های اینتل مطمئنا جدی‌تر نیز خواهد شد. این پردازنده‌ها علاوه بر راندمان بالا مصرف کمتری را نیز ارائه می‌کنند. چیزی که اپل همیشه به دنبال آن است. البته تولید کننده پردازنده‌های ARM هم در این مدت بیکار نخواهد بود و تا پایان سال احتمالا نسل جدید پردازنده‌های ARM، ملقب به Trinity Chip را ارائه خواهد کرد.

اوضاع برای رسیدن به شرکت‌هایی نظیر Lenovo، ZTE و موتورولا چندان سخت و رقابتی نیست. این شرکت‌ها در حال حاضر نیز با اینتل همکاری می‌کنند و انتظار می‌رود لنوو K800 تا پایان امسال به بازار بیاید. موتورولا نیز در انتظار پاسخ مشتریان به فروش گوشی‌های Xolo X900 و San Diego است. با توجه به این موضوع که San Diego تنها در بریتانیا به فروش خواهد رسید، موتورولا می‌تواند عملکرد بهتری را نیز داشته باشد. اینتل با تمام این اوصاف همچنان نیم‌نگاهی به بازار شرق آسیا و پرجمعیت‌ترین کشور جهان دارد. شرکت چینی Baidu که با تولید Baidu Yi عملکرد ضعیفی داشت حالا قصد دارد تا با ارائه محصول جدید خود به نام Baidu Cloud که برخلاف محصول قبلی بسیار ارزان است بازار را در اختیار بگیرد. اینتل هم امیدوار است تا این شرکت چینی را مجاب کند تا از پردازنده‌هایش برای محصولات آینده استفاده کند.

نیاز اینتل یا نیاز به اینتل؟

اینتل سالیانه چیزی نزدیک به ۵۰ میلیارد دلار درآمد دارد که با توجه رشد ۲۳ درصدی سهام این شرکت در سال ۲۰۱۲، مطمئنا این رقم بیشتر نیز خواهد شد. هر چند این رقم در مقابل درآمد سالیانه سامسونگ و یا اپل اصلا قابل مقایسه نیست اما اگر بخواهید اینتل را با شرکت‌های رقیبش مقایسه کنید، توصیه می‌کنم برای تفریق حتما از یک ماشین حساب کمک بگیرید. این میزان از درآمد برای شرکتی در حد و اندازه‌های اینتل مطمئنا مقداری کافی خواهد بود. در واقع سوال اصلی اینجاست که با شرایط توصیف شده و مسیر دشواری که پیش روی اینتل است، این شرکت چرا باید خود را وارد عرصه جدیدی کند که تا پیش از این از آن دور بوده است؟برگ برنده اینتل در این راه نیز یکه‌تازی در صنعت X86 است که حتی اگر در بازار موبایل شکست سنگینی بخورد باز هم قدرت خود را از دست نخواهد داد و شرکت‌های کامپیوتری به نوآوری‌های این شرکت نیاز خواهند داشت. پس بگذارید سوال بهتری را بپرسیم، در حال حاضر آیا واقعا دنیای تلفن همراه به حضور اینتل نیاز دارد یا اینتل بیشتر به این بازار محتاج است؟

موسسه Gartner در ماه‌های اخیر گزارشی را منتشر کرده است مبنی بر اینکه فروش کامپیوترهای شخصی به خاطر مشکلات اقتصادی و هم‌چنین ظهور تبلت‌ها از آن‌چه پیش‌بینی می‌شد کمتر خواهد بود. یعنی آماری که ۹.۳ درصد را نشان می‌داد حالا با کاهشی چشمگیر مواجه شده و به عدد ۳.۸ درصد رسیده است. بسیاری عقیده دارند که ارائه ویندوز ۸ از سوی مایکروسافت ممکن است اوضاع را بهبود ببخشد و هم‌چنین روی رشد (۲۵ درصد) سالیانه اپل  نیز حساب باز می‌کنند. عده‌ای دیگر هم، همانند نگارنده، بر این عقیده هستند که ویندوز ۸ اگر تاثیر فوق‌العاده‌ای نیز داشته باشد، در فروش کامپیوترهای جدید تاثیر به سزایی نخواهد داشت. در واقع مشتریان قصد خرید کامپیوتر PC دارند، حال اگر سیستم‌عامل زیباتری با کاشی‌های متحرک به آن‌ها فروخته شود تنها خوشحال‌تر خواهند شد. در نهایت درصد فروش ممکن است کمی بیشتر از قبل شود اما اتفاق شگفت انگیزی رخ نخواهد داد. موسسه IDC نیز در گزارش خود به این موضوع اشاره کرده است. در نمودار زیر که از طرف این موسسه ارائه شده است به وضوح مشخص است که میزان فروش در بازارهایی نظیر بازار آمریکا (رنگ آبی و زرد)، در سال‌های آتی تغییر چندانی نخواهد داشت و با رشد ثابتی ادامه خواهند داد. بیشترین تغییرات متوجه بازارهای در حال توسعه است به خصوص در بخش دستگاه‎های قابل حمل (رنگ سبز).

emerging-market.png

در این میان تاثیر تبلت‌ها شاید بیشتر از هر عامل دیگری به چشم بیاید. قبل از اینکه حتی بحث بیشتری کنیم به تصویر زیر دقت کنید:

apple-ipad-156-percent.png

فروش تبلت ایپد (به تنهایی) در سه ماهه پایانی سال ۲۰۱۱ بیشتر از میزان فروش هر شرکت دیگری با هر مدل PC بوده است. حال به نمودار زیر توجه کنید:

mobile-market-vs-pc.png

همانطور که متوجه شدید، رشد فروش کامپیوترهای شخصی از سال ۲۰۱۱ صعود چشمگیرتری داشته است. در طرف مقابل دقت زیادی لازم نیست تا متوجه شویم آمار فروش تلفن‌های هوشمند هم به شدت در حال افزایش است؛ به طوریکه تا سال ۲۰۱۶ تعداد دستگاه‌های موبایل به چند برابر تعداد کامپیوترهای شخصی خواهد رسید؛ پس PCها هم رشد خواهند کرد اما نه به اندازه تلفن‌های هوشمند.

شاید زمانی برسد که مردم در حالی از گوشی‌های هوشمند استفاده کنند که از PC استفاده نمی‌کنند. بله، استیو جابز درست می‌گفت، ما در Post PC Era هستیم. در زمانیکه PCها و کامپیوترهای رومیزی همچنان فروش می‌روند و همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهند اما ممکن است لازم نباشد حتما یکی از آن‌ها را تهیه کنید تا عمل Computing را انجام دهید. می‌توانید تنها از یک تبلت ساده و یا یک دستگاه موبایل استفاده کنید.

قطعا اینتل نیز این آمارها و پیش‌بینی‌ها را در اختیار دارد و چه بسا دوراندیش‌تر از موسسات آماری باشد. پس می‌توان گفت که اینتل از حالا برای سال‌های آینده و البته به موقع اقدام کرده است. چرا که ممکن بود اینتل زمان بسیار زیادی را از دست بدهد و برای رسیدن به باقی رقبا سختی چند برابری را متحمل شود. اما حالا، می‌تواند با بدست آوردن سهم مناسبی از بازار، خود را برای آینده مهیا کند؛ آینده‌ای که مطمئنا از آن صنعت موبایل خواهد بود.

همانند همیشه زمان مشخص خواهد کرد که آیا سیاست اینتل در بازار موبایل نیز به قدرت عرصه‌های دیگر نیز هست یا خیر. نظر شما چیست؟