مصاحبه با شایان شلیله، مدیر سایت وبنا

نوشته آرش زاد 28 مهر 1389

همانطور که پیش‌تر قولش را داده بودیم، قرار است تا سلسله مصاحبه‌هایی را با چهره‌های برتر و مطرح وب فارسی انجام دهیم. (اگر هنوز آن اطلاعیه را نخواندید می‌توانید از اینجا آن‌را ببینید.) امروز اولین سری از این مصاحبه‌ها را با شایان شلیله انجام دادیم که مدیر سایت وبنا و جشنواره وب فارسی است. این گفتگو در رابطه با خود او، زندگی کاری و نظرات و عقاید وی در زمینه وب و مسائل مختلف دیگر است. مصاحبه را با معرفی مختصری از شایان شلیله آغاز می‌کنیم.

shayan-shalileh.jpg

به عنوان اولین سوال، خودت را معرفی کن:

من شایان شلیله هستم، متولد سال ۶۲ و تقریبا حدود ۱۰ سال است که در زمینه وب کار می‌کنم.

روزانه حدودا چند ساعت را برای اینترنت صرف می‌کنی؟

قدیم‌ها شاید روزی ۱۰، ۱۲ ساعت و گاهی هم ۱۴ ساعت. الآن هم روزهایی که کار برنامه نویسی داشته باشیم و یا کار سنگینی که مجبور باشیم سریع تمام کنیم شاید همان ۱۲ تا ۱۴ ساعت پای کامپیوتر و اینترنت باشم.

چطور وارد وب شدی؟

با توجه به زمینه کاری که داشتیم، اول از همه در زمینه آموزشگاه و همان طراحی سایت OLC بود. اول اصلا قرار نبود چیزی به اسم آموزش الکترونیکی وجود داشته باشد (یعنی تقریبا حدود سال ۲۰۰۱). بعد کم‌کم جلو آمد و تبدیل به یک سیستم آموزش الکترونیکی شد.

پس اولین سایتی که روی وب داشتی OLC بود؟

بله، اولینش OLC بود.

اولین هدفی که باعث شد این سایت را احداث کنی چه بود؟ فکر می‌کردی که این‌قدر گسترش پیدا کند؟

اصلا فکر نمی‌کردم. همان‌طور که گفتم اولین هدف، معرفی شرکت‌مان بود که در کار آموزش زبان فعالیت می‌کرد و هیچ برنامه‌ای برای ELearning نداشتیم ولی وقتی که روی وب آمدیم، خیلی سریع رشد کرد و بالا آمد.

به جز OLC تو، سایت وینا را هم داری؛ در مورد آن بگو:

تقریبا ۴، ۵ سال پیش بود که چند جلسه (مثل جلسات فعالان وب الآن) برای تشکیل یک NGO به نام انجمن مدیران سایت‌های اینترنتی برگزار شد. چون در آن زمان جمع شدن افراد در قالب NGO کمی مشکل بود و کسی زیاد از مدیران سایت‌ها و فعالیت آن‌ها اطلاعی نداشت، به ذهنم رسید تا یک خبرگزاری برای اخبار سایت‌ها و مصاحبه با مدیران آن‌ها ایجاد نمایم. دو، سه ماه بعد از آن‌هم سایت بالا آمد و شروع به انتشار اخبار کرد.

وجود وبنا چقدر به وب فارسی کمک کرده است؟

من شاید نتوانم قطعی بگویم که چقدر کمک کرده و این مورد را باید افراد دیگر بگویند ولی می‌دانم که برای سایت‌های نوپا و سایت‌های بزرگ خیلی کمک بوده است. در چند مشکل که سایت‌ها باهم داشته‌اند، پوشش خبری وبنا به رفع آن مشکلات کمک کرده و کلا مفید بوده که توانسته ۵ سال در وب حضور داشته باشد.

به جز وبنا و OLC سایت دیگری هم داری؟

سایت‌های زیادی هستند که در آن‌ها فعالیت می‌کنم اما عمده سایت‌های من که بیشتر از همه معروفند همین دو سایت هستند.

وب بیشتر برای تو سود داشته یا خرج؟

اگر بخواهیم تک‌تک نگاه کنیم، خیلی خرج داشته. مثلا اگر بخواهیم به وبنا نگاه کنیم فقط هزینه و دردسر بوده ولی سایت او ال سی، سایتی است که سرویس می‌فروشد و درآمد کسب می‌کند. چون کار ما مرتبط با وب بوده، جاهایی هم که سودآوری داشته، سود حاصله تبدیل به سرمایه‌گزاری شده و در جای دیگری استفاده شده است.

در مورد وبنا فکر نمی‌کنی زمانش رسیده که طرح سایت تغییر شکل پیدا کند؟

۳ سال اول طراحی وبنا به عهده پرهام باغستانی بود. پارسال هم آیدین بهرمان و شایان نوبرانی طرح فعلی را ایجاد کردند. راستش خودم هم دوست دارم بخش‌ها و امکانات جدیدی به وبنا اضافه شود ولی همه این‌ها، نیازمند سرمایگزاری، هزینه و وقت است. الآن کل وقتی که می‌توانم برای وبنا بگذارم در حدی است که خروجی سایت را تا ۱۵، ۲۰ خبر در هقته نگه دارم. اما خوب چرا، خیلی دوست دارم که آن‌را گسترش بدهم.

منطقه جغرافیایی افراد در ایران چقدر می‌تواند روی فعالیت وب آن‌ها تاثیر بگذارد؟

من چیزی که در این چند سال در بحث کاربران حرفه‌ای دیده‌م، در شهرهای کوچک‌تر که دسترسی به امکانات محدودتر است، استفاده از اینترنت جنبه علمی‌تری پیدا می‌کند. در تهران چون شهر بزرگ‌تری است و خواسته‌ها متفاوت است دقیقا نمی‌توانم نظرم را بگویم.

سرعت اینترنت چقدر می‌تواند روی این فعالیت تاثیرگذار باشد؟

شما اگر پایه را روی اینترنت ۵۱۲ کیلوبیت بگذارید، می‌توانید با آن کارهایی انجام دهید اما وقتی از Dialup و سرعت ۱۲۸ صحبت می‌کنید واقعا کار کردن بسیار سخت می‌شود.

خودت با چه سرعتی به اینترنت وصل می‌شوی؟

من تقریبا از ۳، ۴ سال پیش یا ADSL داشتم یا وایرلس. سرعت هم یا ۵۱۲ بوده یا ۲۵۶ چون واقعا سرعت پایین‌تر برای کسی که خودش Developer است فقط عذاب است.

در مورد جشنواره وب بگو، ایده این جشنواره از کجا شروع شد؟

در حدود ۳ یا ۴ سال پیش نشریه‌ای به نام هفت سنگ بود و جشنواره‌ای داشت که بهترین‌های رسانه‌ای را معرفی می‌کرد و در آن بخشی هم به نام وب بود که همه سایت‌های وب را در آن قرار می‌داد. دید آن‌ها دید رسانه‌ای بود. آن‌جا بود که دیدم نمی‌توان وب را به عنوان یک بحث کلی دید و به نظرم رسید که می‌توان جشنواره‌ای را با شرایط و بخش‌های مختلف برگذار کرد به نوعی که تمام بخش‌های وب ایران را پوشش دهد. حالا هم ۳ سال است که این جشنواره برگذار می‌شود.

فکر می‌کنی که جشنواره، تاثیری روی کیفیت و استاندارد وب ایران داشته؟

الآن زمان کمی گذشته تا بتوان به این سوال پاسخ داد اما وجود جشنواره‌ها به بهبود کیفیت کمک می‌کند. اگر ما برای سال بعد استانداردی را تدوین کنیم و به کاربران بگوییم که سایت‌هایشان را بر اساس همان استانداردها مدیریت کنند می‌توان گفت که وجود جشنواره می‌تواند به بالاتر رفتن سطح وب کمک کند. مثلا ما سال گذشته چند سایت را به دلیل رعایت نکردن کپی‌رایت از جشنواره حذف کردیم و در بیانیه هم این موضوع را اعلام کردیم. سایت‌های گروه دانلود نمونه‌ای از آن‌ها بودند. اما امسال دیدیم که ۳ سایت دانلود راه‌اندازی شده‌اند که با توجه به قانون کپی‌رایت فعالیت می‌کنند.

آیا خودت را یک گیک می‌دانی؟

بله، می‌توان با تمام تعریف‌ها این را گفت.

فکر می‌کنی یک گیک ایرانی شباهتی به یک گیک اروپایی یا امریکایی داشته باشد؟

نه اصلا! مثال می‌زنم. شما در خارج هرجایی که باشید WiFi دارید اما اینجا هنوز که هنوز است در رستوران‌ها و و در خیلی از جاها داشتن WiFi یک نوع تبلیغ است و هنوز به عنوان یک نیاز شناخته نشده است.

به نظرت چند درصد از سایت‌های ایران جزء سایت‌های زرد هستند؟

چون یک بحث آماری است نمی‌توانم دقیق بگویم اما شاید ۵۰ درصد سایت‌های پربازدید ایران همین وضعیت را دارند و خیلی از سایت‌هایی که جزء سایت‌های تاپ ۱۰۰ ایران‌اند، به نظرم سایت‌های زرد هستند.

قبول داری اگر شخصی بخواهد فعالیت موفقی در وب داشته باشد باید تحصیلات دانشگاهی داشته باشد؟

از ۲ دید باید به این مسئله نگاه کرد. از دید سیستم اداری این مسئله خیلی اهمیت دارد و مدرک‌گرایی همه‌جا وجود دارد اما شما اگر به دوستان وبلاگ‌نویس و صاحب سایتی که در اطراف ما هستند نگاهی بی‌اندازید، اصولا از چیزی که در دانشگاه یاد می‌گیرند در محیط کارشان استفاده نمی‌کنند. یعنی بیشتر همین محیط کار است که باعث موفقیت می‌شود.

به وجود مافیا در وب فارسی اعتقاد داری؟

من اسمش را مافیا نمی‌گذارم ولی بله، حلقه‌هایی هست که می‌تواند برخی مسائل را کنترل کند و خط بدهد البته این موضوع در همه‌جای دنیا هست. شاید در خارج از ایران به دلیل نبود محدودیت‌ها، خیلی قوی‌تر هم باشد. در ایران هم هست که می‌توان آن‌را یک لابی خیلی بزرگ به حساب آورد.

از بین بزرگان دنیای وب آیا الگوی خاصی برای خودت داری؟

به عنوان شخص نه اما از لحاظ کمپانی، قدیم (سال‌های ۲۰۰۱، ۲۰۰۲) همیشه یاهو را نگاه می‌کردم ولی تقریبا از ۳، ۴ سال پیش نگاهم بیشتر به سمت مدیریتی که گوگل دارد جلب شده است. گوگل بسیار امروزی‌تر است و مفهوم وب را بیشتر درک می‌کند.

چند درصد از نرم‌افزارهایی که روی سیستم‌ات داری، کپی و یا کرک شده هستند؟

(به نرم‌افزارهای موجود در سیستمش مراجعه می‌کند) می‌توانم به شما بگویم که ۱۰۰٪ نرم‌افزارهایی که روی نِت‌بوکم نصب شده‌اند اورجینال هستند. از ویندوز گزفته تا سایر آن‌ها.

روزانه به‌طور معمول چند‌بار با صفحه فیلترینگ مواجه می‌شوی؟

خیلی زیاد. سایت‌های خوب هم هستند که فیلتر اند. البته من خیلی از مطالب را در ریدر می خوانم و فقط وقتی روی لینک کلیک می کنم با صفحه فیلترینگ مواجه می‌شوم.

جشنواره بعدی از چه تاریخی آغاز می‌شود؟

به امید خدا از فردای روزی که برنده ها اعلام شوند جشنواره سال بعد را اجرایی می کنیم.

در مورد این کلمات اولین چیزی که به ذهنت می‌رسد را عنوان کن:

بام: عشق من! وبنا: خیلی دوستش دارم علیرضا شیرازی: دوست قدیمی که الآن تحویل نمی‌گیرد فوتبال: اصلا نظری ندارم وبلاگ‌نویس: یک آدم از خودراضی اپل: یکی دیگر از الگوهای من در زندگی فیس‌بوک: همه زندگی آنلاین من جشنواره وب: دردسر شادی‌هایش برای دیگران دعوا و ناراحتیش برای من ۴۰۴: مسابقه عصیان من هم داورش بودم وب۲: مزیدی مرورگر: گوگل کروم

یک دعا برای وب فارسی:

خداوندا وب فارسی را بی‌فیلتر و بر سرعتش بیفزای!

به عنوان حرف آخر چه صحبتی با کاربران داری؟

مدیریت زمان و سرمایه را فراموش نکنند. مشکل وب فارسی ما مثل خیلی چیزهای دیگر، مدیریت و کار گروهی هست.

از شایان شلیله بخاطر زمانی که در اختیار وبلاگینا برای انجام این مصاحبه گذاشت تشکر می‌کنیم. این اولین سری از مصاحبه با چهره‌های وب فارسی است که توسط وبلاگینا انجام می‌گیرد. نظرات شما می‌تواند به هرچه بهتر برگزار شدن این مصاحبه‌ها کمک زیادی بکند. مصاحبه بعدی ما با یکی از وبلاگ‌نویسان مطرح وب انجام خواهد گرفت و به صورت پادکست منتشر خواهد شد. منتظر این مصاجبه جذاب باشید!