شکست‌های میلیون دلاری

نوشته سعید چوبانی 19 مرداد 1393

روزگاری که دایی بزرگتر من شکست چند صد میلیونی در کسب و کار جدیدش را تجربه می‌کرد، برای هیچ یک از اعضای خانواده ما فراموش شدنی نیست. ولی موضوعی که هرگز از حافظه من پاک نمی‌شود، حرفی بود که موقع خاموش کردن ته سیگار در بالکن خانه‌اشان به من گفت: برای موفقیت، فقط این یکی را کم داشتم.

من -برخلاف بسیاری از دوستانم- متاسفانه دانش کافی برای اظهار نظر در زمینه استارتاپ‌ها و راه اندازی کسب و کارهای نوپا را ندارم ولی بارها طعم گس شکست را چشیده‌ام و مطمئنن باز و باز آن را خواهم چشید، همین موضوع کنجکاوم کرد تا نگاهی به داستان شکست استارتاپ‌های بزرگی بیاندازم که در همین سال ها رخ داده است. 

Wesabe

wesabe.jpg

چه استارتاپی بود: ابزار مدیریتی تحت وب برای حساب و کتاب شخصی

میزان سرمایه اولیه: ۴.۷ میلیون دلار

بازه فعالیت: دسامبر ۲۰۰۵ تا جولای ۲۰۱۰

چه اتفاقی افتاد: Wesabe با ابزار مدیریتی دیگر به نام Mint رقابت می‌کرد که در سپتامبر ۲۰۰۷ در کنفرانس تک‌کرانچ معرفی شده بود. Mint طراحی و رابط کاربری بهتری داشت. شرکت Mint به خاطر موفقیتش در سال ۲۰۰۹ توسط Intuit به قیمت ۱۷۰ میلیون دلار خریداری شد. 

متخصصان چه می‌گویند: بر اساس آنچه که یکی از پدیدآورندگان Wesabe می‌گوید، Mint برای یکپارچه سازی داده‌های اقتصادی تصمیم گرفت از سرویسی به نام Yodlee استفاده کند در حالی که Wesabe قصد داشت این سیستم را خود طراحی کند. بسیار طول کشید تا Wesabe بتواند این سیستم را طراحی کند و در نتیجه Mint سرویس قابل استفاده‌تری داشت. 

Color

color.jpg

چه استارتاپی بود: محیطی برای اشتراک گذاری تصویر

میزان سرمایه اولیه: ۴۱ میلیون دلار

بازه فعالیت: ۲۰۱۰ تا حال

چه اتفاقی افتاد: اولین دنبال کنندگان این سرویس آن را به خاطر رابط کاربری سردرگم کننده و عدم امکان کنترل روی حریم خصوصی، ترکش کردند. تمامی عکس‌هایی که توسط Color گرفته می‌شدند، عمومی بودند. بعد از لانچ برنامه، Peter Pham یکی از پدیدآورندگان Color، از کار خود استعفا داد. در حال حاضر این استارتاپ کمتر از 4 هزار دنبال کننده در توییتر دارد.

متخصصان چه می‌گویند: بر پایه گفته‌های Robert Scoble، محقق تکنولوژی، Color به این دلیل شکست خورد که شروع خوبی نداشت. رابط کاربری بد، زمان‌بندی غلط، بحث‌های حاشیه‌ای پدیدآورندگان از جمله کارهای اشتباهی بود که در آغاز استارتاپ اتفاق افتاد.

Pay By Touch

pay-by-touch.png

چه استارتاپی بود: Pay By Touch این امکان را به کاربرانش می‌داد که هزینه خرید خدمات یا محصولات را با حرکت یک انگشت، پرداخت کنند. 

میزان سرمایه اولیه: ۳۴۰ میلیون دلار

بازه فعالیت: ۲۰۰۲ تا می ۲۰۰۸

چه اتفاقی افتاد: John P. Rogers، مدیر کاریزماتیک Pay By Touch به حمل موارد مخدر و سو‌ءاستفاده‌های مالی متهم شد. در می ۲۰۰۷ شرکت توانایی پرداخت حقوق کارمندانش را نداشت. Phillip Bright، یکی از سرمایه گذاران پروژه، تاکید کرد که John بدتر از یک ملوان مست بود. این شرکت در سال بعد تمامی فعالیت‌های خود را پایان داد.

متخصصان چه می‌گویند: Arthur Petrie، بعنوان یکی از مدیران پروژه می‌گوید: John یک شخصیت خاص بود و مانند هر شخصیت خاص دیگری، معایب خاصی داشت که توانایی‌هایش را تحت‌الشعاع قرار می‌دادند. 

SearchMe

searchme.png

چه استارتاپی بود: موتور جستجوی تصویری

میزان سرمایه اولیه: ۴۳.۶ میلیون دلار

بازه فعالیت: جولای ۲۰۰۵ تا اکتبر ۲۰۰۹

چه اتفاقی افتاد: سایت از تکنولوژی Flash استفاده می‌کرد و بازدید بالایی داشت و همین منجر به سرویس‌دهی بد می‌شد. Search Me توانایی جذب سرمایه‌گذاران جدید را نداشت و در نهایت شکست خورد.

متخصصان چه می‌گویند:  Jon Whittle یکی از پدیدآورندگان رقیب Search Me یعنی Oolone، دلیل شکست آن را افزایش سرمایه اولیه در زمان کوتاه می‌داند. سرمایه گذاری اولیه ۲۵ میلیون دلار توسط VC بر روی این پروژه باعث شد که آن‌ها مجبور به عملکرد سریع بشوند و عواقب این موضوع آن‌ها را تحت تاثیر خود قرار داد.

Joost

joost.jpg

چه استارتاپی بود: یک پخش کننده ویدیو نقطه به نقطه که توسط پدیدآورندگان Skype و Kazaa بوجود آمده بود. Joost تحت حمایت CBS و Viacom بود و توافقاتی با NHL، Sony CBS، CNN داشت.

میزان سرمایه اولیه: ۴۵ میلیون دلار

بازه فعالیت: اکتبر ۲۰۰۶ تا امروز

چه اتفاقی افتاد: برخلاف پخش کننده‌های ویدیویی داخل مرورگر، مانند Hulu و  Netflix، این برنامه از کاربران خود می‌خواست که ویدیوها را کامل دانلود کنند. در سال ۲۰۰۹، دارایی‌های Joost توسط گروه رسانه‌ای Adconion خریداری شد و ۹۰ درصد از کارمندانش اخراج شدند.

متخصصان چه می‌گویند: Michael Arrington، وبلاگ نویس مشهور تکنولوژی معتقد است که Joost قصد داشت مشکلات دنیای مدرن را با راه‌کارهای قدیمی حل کند.

Cuil

چه استارتاپی بود: موتور جستجویی که تلاش داشت مستقیما با Google رقابت کند. Cuil ادعا می‌کرد که قادر است صفحه‌های وب را سریع‌تر از این غول

cuil.png

 جستجو index کند.

میزان سرمایه اولیه: ۳۳ میلیون دلار

بازه فعالیت: جولای ۲۰۰۸ تا سپتامبر ۲۰۱۰

چه اتفاقی افتاد: Cuil بعد از یک معامله مالی به کار خود پایان داد.

متخصصان چه می‌گویند: Danny Sullivan از نویسندگان Search Engine Land نتایج جستجو و میزان جستجوهای صحیح آن را زیر سوال برده و مرگ آن را پیش‌بینی کرده بود. 

Boo.com

Boo-com.png

چه استارتاپی بود: شرکتی بریتانیایی که برندهای مد روز را بصورت آنلاین به فروش می‌رساند.

میزان سرمایه اولیه: ۱۳۵ میلیون دلار

بازه فعالیت: از ۱۹۹۸ تا می ۲۰۰۰

چه اتفاقی افتاد: Boo.com سعی می‌کرد مسیر طولانی مدتی را در زمان کوتاهی طی کند، آن‌ها تمام ۱۳۵ میلیون دلار را در طول ۱۸ ماه خرج کردند.

متخصصان چه می‌گویند: Tristan Louis که یک نویسنده فناوری است و مدتی را برای Boo.com کار کرده، با جزییات کامل علل شکست آن را تشریح کرده است. از نظر او گام‌های استراتژیک زیادی بودند که منجر به شکست Boo.com شدند. آن‌ها پروژه را با واحدهای پولی مختلف شروع کردند، چندین زبان در سیستم قرار دادند، محاسبات مالیاتی به درستی انجام نشد و همکاری با شرکای تجاری به درستی شکل نگرفت.

Reactrix Systems

logo_reatrix.png

چه استارتاپی بود: یک سیستم تبلیغات تعاملی برای فروشگاه‌های بزرگ با هدف قرار دادن برندهای خاص بعنوان شرکای تجاری.

میزان سرمایه اولیه: ۷۵ میلیون دلار

بازه فعالیت: از ۲۰۰۱ تا دسامبر ۲۰۰۸

چه اتفاقی افتاد: طی بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸، جریان درآمدی آن‌ها کاهش پیدا کرد. شرکت‌ها بودجه بسیار محدودی برای تبلیغات داشتند و نمی‌خواستند روی تبلیغ‌هایی سرمایه‌گذاری کنند که نرخ بازگشت‌شان مشخص نبود. شرکت آنقدری درآمد نداشت که بتواند کسب  و کارش را حفظ کند.

متخصصان چه می‌گویند: مقاله‌ای که در Digital Signage News منتشر شد، شرح می‌داد که چگونه هزینه‌های تولید بالا در وضعیت نابسامان اقتصادی منجر به دفن شرکت‌ شد.

Spiralfrog

spiral-frog-logo.gif

چه استارتاپی بود: سرویس رایگان و قانونی دانلود موسیقی که برپایه تبلیغات عمل می‌کرد.

میزان سرمایه اولیه: ۴۵ میلیون دلار

تاریخ های فعال: سپتامبر ۲۰۰۷ تا مارس ۲۰۰۹

چه اتفاقی افتاد: این استارتاپ در سال نهایی فعالیت خود در یادداشتی محرمانه درخواست وام ۹ میلیون دلاری کرد که نهایتا توانایی بازپرداخت آن را نداشت. همچنین، این سرویس در زمانی که سرویس‌هایی مانند iTunes راه افتاده بودند، قادر نبود کاربران زیادی را به خود جذب کند. 

متخصصان چه می‌گویند: بر پایه ادعای Greg Sandoval، نویسنده CNET، بحث فراتر از عدم توانایی در پرداخت وام بود. دعوای شدیدی بر سر قدرت، بین مدیر پروژه Mel Schrieberg و  پدیدآورنده آن، یعنی Joe Mohen وجود داشت.

Friendster

friendster.png

چه استارتاپی بود: از اولین شبکه‌های اجتماعی که شاید بتوان آن را پایه و اساس شبکه‌های اجتماعی فعلی دانست. 

میزان سرمایه اولیه: ۴۸.۵ میلیون دلار

بازه فعالیت: از ۲۰۰۲ تا امروز

چه اتفاقی افتاد: Jonathan Abrams یک سال قبل از بوجود آمدن MySpace این استارتاپ را بوجود آورده بود. Google پیشنهاد کرد که شرکت او را به قیمت ۳۰ میلیون دلار خریداری کند ولی او آن را قبول نکرد. تعداد مدیران زیاد و تداخل در بین کاربران و ارزش منجر شد که در نهایت این شرکت به دست MOL، یکی از بزرگترین شرکت‌های اینترنتی آسیا بیافتد. MOL فعالیت‌های شبکه اجتماعی سایت را از بین برد و آن را به یک سایت بازی و سرگرمی تبدیل کرد.

متخصصان چه می‌گویند: طبق آنچه Associated Press می‌گوید، رد کردن پیشنهاد گوگل بدترین اشتباهی است که بارها در تاریخ Silicon Valley تکرار شده است. 

تحت شرایطی که استارتاپ‌های ایرانی به دنبال چند ده میلیون تومان برای آغاز کسب و کار خود هستند، در کشورهای توسعه یافته، شاهد آن هستیم  که میلیاردها دلار صرف استارتاپ‌هایی شده است که در نهایت شکست خورده‌اند. مطمئنن نام پدیدآورندگان این استارتاپ‌ها  را تحت شرایطی که از شکست‌هایشان آموخته باشند، در پشت کسب و کارهای موفق دیگری خواهیم دید. 

کنفرانس شکست: آغازی برای آموختن از شکست‌ها

از قدیم گفته‌اند آنانکه که تجارب گذشته را به یاد نمی‌‌آورند محکوم به تکرار آن هستند. کنفرانس شکست یک سمینار یک روزه جهانی برای شناخت اشتباهات خود و دیگران و آماده شدن برای حرکت در مسیر موفقیت است که در ۲۳ مرداد در ساختمان همایش سازمان مدیریت صنعتی تهران برگزار می‌شود. 

شرکت در این کنفرانس، فرصت مناسبی برای شکستن تابوی شکست است.